Held van het Jaar

Held van het Jaar 2023

In samenwerking met GASSAN.

Prachtige prestaties, Helden die zich uitspraken over moeilijke onderwerpen, sporters die afscheid namen of zich maatschappelijk lieten gelden: 2023 is weer een bijzonder sportjaar. Quilindschy Hartman is door de volgers van Helden verkozen tot de Held van het Jaar 2023. Op de uitreiking, die plaats vond bij GASSAN Diamonds, kreeg hij de troffee overhandigd door voormalig Oranje-international Khalid Boulahrouz. Naast deze troffee kreeg Quilindschy vanuit de Johan Cruyff Foundation ook een Schoolplein14 cadeau, waarvoor hij zelf een mooie plek mag uitzoeken.

Op de tweede en derde plaats van de verkiezing volgden respectievelijk Femke Bol en Lutsharel Geertruida. Zij ontvingen net als Quilindschy Hartman ook een Schoolplein14 vanuit de Johan Cruyff Foundation. Peter Heerschop eerde alle aanwezige genomineerden met een prachtige ode. Wil jij alle nominaties nog nalezen? Bekijk ze hieronder!

Jutta Leerdam

Afgelopen zomer maakte Jutta Leerdam de overstap naar Jumbo-Visma, de ploeg van Jac Orie. Maar ze zei pas ‘ja’ toen ze zich ook als ‘merk’ kon blijven ontwikkelen. Want Jutta is haar sport allang overstegen. Miljoenen mensen volgen haar. Bedrijven staan in de rij voor de schaatsster die ook nog influencer is.

Het staat haar prestaties op het ijs niet in de weg. In januari greep ze met groot vertoon van macht de Europese titel sprint. Ze gebruikte haar status bovendien om belangrijke thema’s voor jonge vrouwen aan te kaarten. Voor de camera’s van de NOS begon ze over menstruatieklachten. En ze vertelde niet veel later dat ze net als veel jonge meisjes had gestruggled met haar gewicht. Sinds ze was gestopt met rigoureus afvallen, voelde ze zich beter en presteerde ze minstens net zo goed.

Jutta Leerdam is niet alleen een fantastische schaatsster, ze gebruikt op haar 24ste haar status bovendien om taboes te doorbreken en bespreekbaar te maken.

Femke Bol

Ze is altijd vriendelijk, heeft bijna altijd een glimlach op haar gezicht, is bescheiden en zelfs een tikkeltje verlegen. Femke Bol is een meisje dat zomaar je buurmeisje zou kunnen zijn. Eenmaal op de atletiekbaan transformeert the girl next door in, zoals ze het zelf noemt, Killer Fem. Vlak voor ze van start gaat, is ze vaak boos. Kwaad op zichzelf en de hordes. Ze wil haar tegenstanders opvreten. Die woede is niet aan haar te zien, dat vuur brandt op dat moment vanbinnen.

Als het startschot heeft geklonken snelt ze over de baan als een gazelle met haar lange benen. Of er ze nu horden tegenkomst op de 400 meter of niet. En na de streep is ze meteen weer de Femke Bol die je buurmeisje zou kunnen zijn. Dan is ze oprecht verbaasd dat uitgerekend zíj weer de snelste was, neemt ze vriendelijk lachend de felicitaties in ontvangst.

De afgelopen jaren heeft ze letterlijk en figuurlijk reuzenstappen gemaakt. Tijdens de pandemie maakte de nieuwe heldin de stap richting wereldtop op de 400 meter horden en de 400 meter vlak. Medailles op de Spelen, WK’s en EK’s stromen binnen. In februari verbeterde ze bij de NK het stokoude wereldrecord op de 400 meter indoor, liefst 41 jaar stond dat record. Natuurlijk liet ze dat record volgen door Europese titels op de 400 meter indoor en 400 meter estafette. Waar eindigt dit met de net 23-jarige atlete? Niemand die het weet. Zeker Femke Bol zelf niet. Een boegbeeld op en naast de baan, dat zomaar naast je had kunnen wonen. Iemand met wie kleine meisjes zich kunnen identificeren.

Lutsharel Geertruida

Als Jongen van Varkenoord het winnende doelpunt maken in de Johan Cruijff ArenA, waardoor zijn club de landstitel bijna niet meer kan ontgaan; dan ben je een Held voor de fans van Feyenoord. Lutsharel Geertruida is niet alleen speler, maar ook supporter van Feyenoord. Opgegroeid in de wijk Feijenoord, met een Dirk Kuyt-poster boven zijn bed en spelen in de Kuip als droom.

Eind 2017 kwam die droom uit. Daarna werd hij steeds belangrijker. Als rechtsback, centrale verdediger of middenvelder. En gevaarlijker, dankzij zijn rushes en kopkracht. In de uitwedstrijd tegen Frankrijk maakte Lutsharel, die onlangs zijn contract tot grote tevredenheid van Het Legioen verlengde tot en met 2025, zijn debuut voor het Nederlands elftal.

Lustharel staat steeds meer in the picture, maar interviews geeft hij niet graag. Hij stottert en dat wordt erger als er een camera op hem gericht is. Lutsharel is een man van geen woorden, maar daden.

Sifan Hassan

1500 meter, 5000 meter, 10.000 meter of zelfs een marathon. Voor Sifan Hassan maakt het niet uit, zij kan alles. In Londen liep ze haar allereerste marathon en wist ze meteen de hele wereldtop te verslaan. Sifan won de prestigieuze marathon en verpulverde het Nederlands record.

Wat Sifan naast haar unieke prestaties misschien wel het meeste sierde, waren haar doorzettingsvermogen en sportiviteit. Een pijnlijke heup? Sifan rekte halverwege twee keer en keerde terug in kopgroep. Had ze een bidon met drinken? Die deelde ze met haar concurrent. Sifan, geboren in Ethiopie en op haar vijftiende gevlucht naar Nederland voor het oorlogsgeweld in haar geboorteland, is niet alleen een buitengewoon sporter, maar ook een buitengewoon mens.

Waar stopt het met Sifan? Op de Spelen liep ze de 1500, 5000 en 10.000 meter. Een unieke combinatie die ze bezegelde met twee keer goud en een keer brons. Gaat ze volgend jaar op de Spelen de 5000 meter, 10.000 meter en de marathon lopen? Opnieuw een unieke combinatie. Maar als iemand het kan, dan is het Sifan Hassan.

Quilindschy Hartman

Het debuutseizoen van Quilindschy Hartman was een groot succes. Het kind van de club greep al snel een basisplaats als linksback, maakte zijn Europese debuut en werd bovendien landskampioen met de club. In juni is Quilindschy met Jong Oranje ook nog actief op het EK onder 21.

Het had niet veel gescheeld of hij had aan de overkant van de Maas gespeeld. ‘De huur met Excelsior was in principe rond. Toen belde trainer Arne Slot ineens, hij zei: ‘Q, we willen je niet kwijt.’ ‘Hij vond me te goed om verhuurd te worden’, zei Quilindschy in Helden 67.

Quilindschy heeft een lichaam vol tatoeages en boezemt mede daardoor op jonge leeftijd al angst in. Op het veld is hij ook voor de duivel niet bang. Naast het veld is hij juist een zachtaardige, sociale jongen. Kortom, Feyenoord heeft er een publiekslieveling bij.

Maarten van der Weijden

Maarten van der Weijden volbracht in 2019 al zwemmend de Elfstedentocht. Gekkenwerk? Niet voor Maarten. In juni deed hij daar nog een schepje bovenop door eerst de Elfstedentocht te zwemmen, daarna te fietsen en vervolgens te lopen. Dus drie keer 200 kilometer, en dat in zeven dagen. Hij haalde met zijn triple Elfstedentocht ruim 3,7 miljoen euro op voor kankeronderzoek. Dan ben je held.

Achter de inspanning van Maarten schuilt een groter verhaal. In 2001 werd er acute leukemie geconstateerd. Hij herstelde ervan, werd in 2008 olympisch kampioen open water zwemmen en richtte vervolgens de Maarten van der Weijden Foundation op.

Laura Aarts

Laura Aarts werd met de Nederlandse waterpoloploeg voor het eerst in 32 jaar wereldkampioen. Als doelvrouw had ze een belangrijk aandeel in deze overwinning. Dat uitgerekend Laura op doel zou staan, was tot een jaar geleden geen uitgemaakte zaak. Vier jaar geleden was ze klaar met de topsportwereld en besloot in het derde van UZSC in Utrecht te gaan spelen. Maar na een belletje van bondscoach Evangelos Doudesis en een paar langdurige gesprekken besloot Laura een comeback te maken.

Haar harde werken werd beloond. Laura eiste op het WK een hoofdrol op. In de finale tegen Spanje hield ze de ene na de andere bal uit het doel en werd ze de gevierde vrouw in de strafworpenserie.

Max Verstappen

Er stond dit Formule 1 seizoen geen maat op Max Verstappen. Hij begon door het recordaantal opeenvolgende zeges van Sebastian Vettel af te pakken en hij pakte zijn derde wereldtitel op rij. Nadat Max zijn tiende opeenvolgende zege en het record had gepakt in Italië, was het niet de vraag óf Max wereldkampioen ging worden, maar wanneer. In Qatar werd Max tweede in de sprintrace. Genoeg om de titel te pakken. Van de 22 Grand Prixs die dit seizoen verreden zijn, won Max er negentien. Ongekend.

Anne Luijten

Anne Luijten liep in de marathon van Amsterdam maar liefst vier minuten van haar persoonlijk record af en werd tiende. Met haar eindtijd van 2.26.36 liep ze bovendien onder de olympische limiet. De kans is zeer groot dat ze er volgend jaar in Parijs bij is. Dat Anne nu al zulke tijden zou lopen, was anderhalf jaar geleden nog een utopie. Haar eerste marathon was die van Rotterdam vorig jaar. Bij haar debuut kwam ze als twaalfde over de finish in 2 uur en 36 minuten. Dit voorjaar won ze Nederlandse titel op de marathon en was ze zes minuten sneller dan bij haar debuut.

En bij haar derde marathon was ze dus opnieuw veel sneller. Als hardloopster op de baan was haar jeugddroom om ooit op een EK te mogen starten. Mede door blessures kwam die droom niet uit, ze ging studeren in Amerika en werd journaliste. Twee jaar terug begon ze te trainen voor een marathon, zonder enige ambitie. En nu mag ze dus naar de Spelen. Voor Anne was de marathon van Amsterdam een emotionele gebeurtenis. Haar vader, die lijdt aan alvleesklierkanker fietste een deel van de route mee. ‘Ik ben blij dat hij dit heeft meegemaakt. Volgend jaar in Parijs is hij er waarschijnlijk niet meer bij’, zei Anne na afloop.

Collin Veijer

Liefst 33 jaar hebben de Nederlandse motorsportfans moeten wachten op een Grand Prix-overwinning. Collin Veijer deed op 12 november in Maleisië wat een landgenoot in 1990 voor het laatst had gedaan: winnen. En dan te bedenken dat hij nog maar achttien is en bezig was aan zijn eerste jaar in de Moto3-klasse.

Het was geen toevalstreffer. Tijdens de laatste race van het jaar, in Valencia, leek hij meteen voor de tweede keer te winnen. Door een stuurfout werd hij vierde, maar de kenners weten het zeker: Collin Veijer gaan we nog veel vaker op het podium zien. ‘Zijn manier van rijden is vergelijkbaar met die van Valentino Rossi in zijn beginjaren’, zei oud-coureur Will Hartog.

Nathan Aké

Nathan Aké was afgelopen jaar een belangrijke pion in de kampioensploeg van Manchester City trainer Pep Guardiola. Zijn ploeg won de treble: de Premier League, FA Cup en Champions League. Daarnaast was hij misschien wel de beste speler van Oranje op het WK van 2022.

Nathan vertrok op zestienjarige leeftijd al naar Engeland om te gaan voetballen in de jeugd van Chelsea. Meestal geen garantie voor succes. Nathan bewees dat het wel degelijk kan. Na omzwervingen bij Watford en Bournemouth heeft Nathan zich weten te nestelen in de absolute top.

‘Ik weet nu hoe het voelt om dingen te winnen. Die dagen daarna zijn fantastisch. Dat gevoel wil ik blijven houden,’ zei Nathan in Helden.

Fem van Empel

Vanaf het moment dat Fem van Empel aan de start stond bij de elite, begon ze al met winnen. Er lijkt geen maat op haar te staan. Ze won in februari voor het eerst de wereldtitel in het veldrijden en In november prolongeerde ze haar Europese titel in het veldrijden.

Het ging niet zo makkelijk als dat het eruit zag gaf Fem na afloop aan. Ze reed met negatieve gedachtes rond en vond het moeilijk om de positieve vibe erin te Houden. Nergens voor nodig bleek achteraf.

Karolien Florijn

Karolien Florijn staat symbool voor het succes van de Nederlandse roeiploeg. In de koningsklasse van het roeien: de skiff, prolongeerde ze op 10 september haar wereldtitel. Ze werd de eerste Nederlandse roeier die een wereldtitel van een olympische klasse met succes verdedigde.

Karolien komt uit een bijzondere roeifamilie. Moeder Antje werd in 1994 met Duitsland wereldkampioen in de acht, broer Finn werd net als Karolien in september wereldkampioen, alleen dan in de dubbelvier en vader Ronald is tweevoudig olympisch kampioen. Lang stond ze bekend als ‘de dochter van’. Nu staat Ronald bekend als de vader van Karolien Florijn.

Diede de Groot

Diede de Groot is een klasse apart in het rolstoeltennis. Ook dit jaar won ze zowel de Australian Open, Roland Garros, Wimbledon en de US Open. De laatste keer dat Diede op een Grand Slam verloor was in 2020 op Roland Garros.

Een maand geleden leek ze op de Wheelchair Masters in Barcelona weer een keer te verliezen. Concurrent Yui Kamiji kwam dichtbij, maar Diede kon toch haar 126e zege op rij boeken. Achteraf noemde ze het ‘de moeilijkste overwinning’ uit haar carrière.

Diede zet zich daarnaast in voor de kansen van paralympische sporters. Zo is ze ambassadeur van de Esther Vergeer Foundation, zette ze zich in voor het eerste rolstoeltennistoernooi voor vrouwen op de ABN AMRO Open en ze is een van de boegbeelden van de reclame Calvé Parastars, die gericht is op het bekender maken van de paralympische toppers.

Mathieu van der Poel

Het jaar van Mathieu van der Poel had niet veel succesvoller kunnen uitvallen. De alleskunner startte zijn zegereeks op het WK veldrijden. In een spannende race was hij de sterkste in een duel met zijn eeuwige rivaal Wout van Aert.

Mathieu ging zich daarna richten op de weg, waar hij de klassieker Milaan-San Remo won, 62 jaar na zijn opa Raymond Poulidor. Daarna volgde ook de zege in klassieker Parijs-Roubaix. Mathieu noemde het zijn beste voorjaar ooit.

In de Tour de France knechtte Mathieu voor ploeggenoot Jasper Philipsen, die hij als lead-out aan de groene trui hielp. Waarna hij zich kon opmaken voor zijn grote doel: het winnen van het WK op de weg. En niet zonder succes.

Mathieu was een klasse apart in de wegwedstrijd. Even leek hij het weg te geven toen hij viel in de straten van Glasgow. Maar hij stond op en zorgde dat Nederland voor het eerst sinds 1985 weer een wereldkampioen op de weg heeft.

Dafne Schippers

Jarenlang was Dafne Schippers het boegbeeld van de Nederlandse atletiek. Als sprintster en meerkampster behoorde ze tot de absolute top. Het bracht haar wereldtitels, Europese titels en een olympische medaille.

Dafne stuntte door tijdens de WK in Beijing van 2015 eerst zilver te winnen op de 200 meter en vervolgens met een Europees record goud te winnen op de 100 meter. Het was vlak na haar definitieve overstap van de meerkamp, waarop ze ook een bronzen WK-medaille won.

Dafne: ‘Wat ik toen in Beijing allemaal meemaakte, daarvan schieten nog geregeld flitsen door mijn hoofd.'

Een jaar later, op de Spelen, ging ze voor twee keer goud. Maar een liesblessure stond dat in de weg. Een teleurgestelde Dafne moest het doen met eenmaal zilver, op ‘haar’ 200 meter. Een jaar later prolongeerde ze haar wereldtitel op de 200 meter en ze won brons op de 100 meter.

In 2020 kreeg Dafne last van haar rug, de problemen kwam ze helaas niet meer te boven. Op 26 september besloot ze een punt te zetten achter haar imposante carrière.

Annemiek van Vleuten

‘Als Eddy Merckx een vrouw was, dan was hij Annemiek van Vleuten. Of andersom,’ zei Peter Heerschop in Helden. Die vergelijking met de beste mannelijke wielrenner ooit is niet voor niets.

De erelijst van Annemiek van Vleuten is indrukwekkend: olympisch kampioen en twee keer wereldkampioen tijdrijden, twee keer wereldkampioene op de weg, vijf keer winnares van de Giro, drie keer won ze de Vuelta en eenmaal won ze de Tour de France.

Annemiek kende ook genoeg tegenslag. Tijdens de Spelen in Rio was ze onderweg naar goud, maar ze ging hard onderuit. En bij het WK van 2022 brak ze tijdens de tijdrit haar elleboog, maar Annemiek besloot toch om ook de wegwedstrijd te rijden. En won.

Die momenten kenmerken haar, want Annemiek geeft nooit op.

In september nam ze na een seizoen, waarin ze zowel de Vuelta als de Giro won, afscheid van het wielrennen.

Schoolplein14

De Johan Cruyff Foundation stelt net als voorgaande jaren een Schoolplein14 beschikbaar aan de Held van het Jaar.

''Buitenspelen zou een vak op school moeten zijn'', zei Johan Cruijff eens.

Met Schoolplein14 worden schoolpleinen weer aantrekkelijk gemaakt voor het regulier- en speciaal (basis) onderwijs. In samenwerking met de school en haar leerlingen worden coatings (lijnen en kleurvakken) op de grond en muur aangebracht. Het is belangrijk dat kinderen een veilige speelruimte hebben, die uitnodigt om buiten te spelen. Met een kleurrijk plein worden kinderen uitgedaagd om tijdens én na schooltijd spelletjes te spelen buiten, zodat ze op een natuurlijke manier in beweging blijven.

Klik hier voor meer informatie over het Schoolplein14

Klik hier voor de voorwaarden.